Bugun biraz zamanim var. Ne yapalim, ne yapalim…? Hadi bankalara sayalim biraz 🙂
“Kotu ev sahibi kiracisini ev sahibi yaparmis” diye bir laf var ya. O misal Bankalarin bize verdigi zararlar o kadar fazlalasti ki insanlar Bitcoin’i yaratmak zorunda kaldi ve boyle ozgur, boyle saglam bir sisteme ne kadar ac kaldiysak artik, resmen cullandik Bitcoine ve birakmadik bir dahada. Peki neden Bitcoin bu kadar buyudu ve hergun bu kadar buyuyor? Bunun aslinda onlarca yaniti var ama ben birinden bahsedecegim.
Solvency (Odeme gucu)
Simdi basit bir ornek verelim. Bugun gidip bankaya 100 bin lira koydunuz. Bu 100 bin lirayi banka sizden alip direk hesaba koyarak, orada sizin icin beklettigini saniyorsaniz oldukca naif bir konumdasiniz demektir.
Banka sizden aldigi 100 bin liranin 90 bin lirasini birilerine kredi olarak veriyor. Bu kredi olarak verdigi rakami hesaplarindan cikmis olarakta gostermiyor. Yani siz ve banka bakiyeye baktiginizda orada yine 100 bin lira duruyor olarak gorunuyor. Oysa bankanin hesapta 10 lira var
Iste borc ve aciklar bu sekilde basliyor ve bu sekilde buyuyor. Eger bankalar hakikaten sizden aldigi parayi oyle elinde sizin icin tutsa zaten sorun yasanmaz.
Siz mesela gidip o 100 bin liranizi cekmek istediniz. O zaman ne oluyor? Size baskasinin 100 bin lirasini veriyorlar. O kisi peki 100 bin lirasini cekmek istediginde? onada diger bir kisinin 100 bin lirasini veriyorlar.
Peki bircok kisi 100 bin lirasini birden cekmek istediginde? Iste o zaman banka batiyor ve parayi odeyemiyor. Cunku eindeki paranin %90’ini kredi ve borc olarak baska kisilere vermis. Yani sizin, guvende tut benim parami diye verdiginiz paranizi baskalarina borc olarak vermis.
15 temmuzda (hakikaten oldumu bilmiyorum ama soylentilere gore) bazi bankalar ATM lerden cekimleri bir sureligine durdurmuslardi. Peki 15 temmuz basarili olsaydi ve herkes diger gun bankasina gidip parasini cekmek isteseydi sizce ne olacakti? O bankalar o paralari odeyebileceklermiydi? Tabiki hayir. Bunun ornegi bircok ulkede defalraca goruldu ve halende gorulmeye devam ediliyor. (or: Venezuella, Zimbabwe, Libya)
Piyasalar herhangi bir nedenle buyuk korkuya neden olunca insanlar borclarini odeyemez ve bankalardan paralarini cekmek isterler.
2008 de de aynen oyle oldu. Kredilerin odenemeyecegi anlasildi. Panik basladi. Insanlar paralarini cekmek istediler. Kredi ve borcu olanlar odemeyi kesti. Ne oldu? Bankalarin “Solvency” yani Odeme gucu kalmadi.
Bu durumlarda her firma iflas bayraklarini ceker ve cezasina katlanir. Oysa Amerika ve Ingiltere gibi bazi ulkeler, bankalari kaybetmektense, hazinedeki parayi kullanip, onlarin borclarini odemeyi tercih ettiler. Senin, benim vergilerimle bankalarin pisligini temizlediler ve bunu defalarca kez yaptilar.
Unutmayalim 3 ocak 2009 daki ilk bloga gizli bir mesaj eklemisti Satoshi hepimiz icin. Neden Bitcoin’in ciktigini ve amacini anlamamiz icin bu mesaj Genesis bloguna eklendi…
“The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks”The Times dergisi 3 Ocak 2009 – Basbakan ikinci kez bankalara mali yardim yapilmasinin esiginde
Iste bu yuzden Bitcoin…Bankalara, devletlere, firmalara muhtac kalmayalim diye Bitcoin! Canlari istedikce para basamasinlar diye Bitcoin!Bizim paramizi millete borc olarak veremesinler diye Bitcoin!
O zaman şu anlaşılıyor ki bitcoine karşı büyük mücadele verecekler soru şu kim kazanacak?
Bana sorarsan Bitcoin kazanacak tabiki cunku engellenemeyen bir sistem. Bir ilk ve lider